Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Irak’a tarihi önemde bir ziyaret gerçekleştirdi. Önce Bağdat’a, ardından Erbil’e giden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretiyle, iki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa açıldı.
Erdoğan’ı, Bağdat Uluslararası Havalimanı’nda Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani resmi törenle karşıladı. Günübirlik ziyaretin ilk durağı Bağdat Sarayı olurken Cumhurbaşkanı Erdoğan mevkidaşı Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid ile bir araya geldi. İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre görüşmede Türkiye ve Irak ikili ilişkileri, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları, bölgesel ve küresel meseleler ile terörle mücadele konuları ele alındı.
Erdoğan görüşmede, Türkiye’nin terör örgütü PKK ile mücadele konusunda Irak’tan beklentilerinin bulunduğunu, Irak’ın terörün her türlüsünden arındırılması gerektiğini ifade etti.
Ortak basın toplantısı
Bağdat ile Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi arasındaki ilişkilerin rayına girmesinin ve Türkmenlerin hak ettiği konuma ulaşmalarının Irak’ın istikrarı için önemli olduğunu da belirten Erdoğan, Gazze’deki İsrail zulmünü durdurmak için çabaların devam ettiğini, Müslüman ülkelerin bu süreçte birlik içinde hareket etmesinin gerektiğini de söyledi. Erdoğan, daha sonra Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ile görüştü. Heyetler arası görüşmelerin ardından Erdoğan ve Sudani ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, toplantıda özetle şunları söyledi:
YENİ BİR DÖNÜM NOKTASI: Irak’la ilişkilerimizi karşılıklı saygı ve iyi komşuluk ilkesi temelinde ortak çıkarlarımızı gözeterek ilerletme yönünde güçlü siyasi iradeye sahibiz. Bugünkü ziyaretimizde bunu bir kez daha teyit etmiş olduk. Ziyaretimin ve imzalanan anlaşmaların Türkiye-Irak münasebetlerinde yeni bir dönüm noktasını teşkil edeceğine inanıyorum.
SAĞLAM YOL HARİTASI: Sayın Başbakanla birlikte altına imza attığımız ortak işbirliği için strateji çerçeve anlaşması, sağlam bir yol haritasını teşkil ediyor. Metinle güvenlik, terörle mücadele, ekonomi, ticaret, enerji, ulaştırma, çevre, sınır aşan sular, sağlık, eğitim gibi pek çok alanda teknik müzakerelerin sürdürülmesini ve takibini sağlayacak ortak daimi komiteler kurulmasına karar verdik.
TERÖRE KARŞI MÜŞTEREK ADIMLAR: Sayın Reşit ve Sayın Sudani’yle gerçekleştirdiğimiz görüşmelerde Türkiye-Irak ilişkilerini geniş bir yelpazede ele aldık. Güvenlik ve terörle mücadelede iş birliği, en önemli gündem maddelerimizden birini oluşturdu. Irak topraklarından Türkiye’yi hedef alan terör örgütü PKK’ya ve uzantılarına karşı alabileceğimiz müşterek adımları istişare ettik.
YASAKLI ÖRGÜT İLANINI MEMNUNİYETLE KARŞILADIK: PKK’nın Irak’ta yasaklı örgüt ilan edilmesini memnuniyetle karşıladık. Resmen terör örgütü ilan edilerek Irak topraklarındaki varlığının en kısa zamanda sonlanacağına olan güçlü inancımı bu vesileyle mevkidaşlarımla paylaştım. Bu komşuluk ve kardeşlik hukukumuzun da gereğidir. Irak Hükümeti’nin bu doğrultuda atacağı her adımda, ihtiyaç duyacağı tüm desteği sağlamaya hazırız.
Erdoğan Erbil’de Barzani ile görüştü
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bağdat’ın ardından gittiği Erbil’de havalimanında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani ve IKBY Başbakanı Mesrur Barzani tarafından karşılandı. IKBY Başkanlık Sarayı’na geçen Erdoğan, burada Neçirvan Barzani ve Mesrur Barzani ile görüştü. İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; görüşmede Erdoğan, Irak’ın her geçen gün şiddetten uzaklaştığını görmenin memnuniyet verici olduğunu, PKK meselesinin artık gündemden çıkartılmasının vaktinin geldiğini, Türkiye’nin terörle mücadelede ortaya konan birlikteliğe önem verdiğini ve bunu ileri seviyeye taşıma kararlılığının bulunduğunu ifade etti. Türkiye’nin IKBY ile ticari ilişkileri ilerletme isteğini ortaya koyan Erdoğan, Ovaköy-Fişhabur Hudut Kapısı’nın en kısa sürede açılması, Derecik-Zeti Hudut Kapısı’ndan araç geçişinin başlatılmasının önemli olduğunu belirtti. Erdoğan, temasları kapsamında Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Başkanı Mesut Barzani ile de görüştü. Öte yandan Erdoğan’ın ziyareti öncesinde sosyal medya hesabından Türkçe paylaşımda bulunan Neçirvan Barzani, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Bağdat ve Erbil’e yaptığı tarihi ziyaret, bölgede hassas bir döneme denk geliyor. Irak ve Kürdistan Bölgesi ile Türkiye arasındaki güçlü siyasi, ekonomik ve güvenlik bağlarına da dikkat çekiyor” mesajını yazdı.
Kalkınma Yolu ile Irak’tan Londra’ya kesintisiz ulaşım
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Sudani’nin himayesinde, Irak, Türkiye, Katar ve BAE arasında Kalkınma Yolu Projesi’nde iş birliğine ilişkin 4’lü mutabakat zaptı imzalandı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, “Kalkınma Yolu Projesi ile Irak’ta bulunan Büyük FAV Limanı’ndan Londra’ya kadar kara ve demiryolu ile Avrupa’nın her ülkesine kesintisiz ulaşımı sağlayacağız” dedi. Proje ile Fav Limanı’nın önemli bir geçiş merkezi olarak kurgulandığını, Asya ile Avrupa arasındaki seyahat süresini Türkiye üzerinden önemli ölçüde azalttıklarını belirten Uraloğlu, Yeni İpek Yolu olarak nitelendirilen Kalkınma Yolu Projesi ile Türkiye’nin ekonomik ve Jeopolitik statüsünün daha da güçleneceğinin altını çizdi. Fav limanından yola çıkacak bir geminin, Süveyş kanalı yerine Kalkınma Yolu üzerinden Avrupa’ya ulaşması arasında 15 günlük bir kazanım sağlanacağını anlatan Uraloğlu, “Fav Limanı’nı bin 200 km’lik demiryolu ve otoyolu ile Türkiye sınırına ve oradan da Avrupa’ya bağlayacak proje bölgesel ticaret açısından yeni bir kapı aralayacak” dedi. Körfez’deki yüklerin Avrupa ve Orta Asya’ya erişiminde önemli avantaj sağlayacak olan Kalkınma Yolu projesi, Irak tarafında yaklaşık hem çift hat demiryolu hem de otoyol yapımını içeriyor. Türkiye tarafında ise ulusal demiryolu ve karayolu ağına yaklaşık 130 kilometrelik demiryolu ve 300 kilometrelik otoyolu bağlamak için gerekli teknik çalışmalar tamamlandı.
